Can We Heal From Trauma?

Tak. Traumy nie da się “wymazać z historii”, ale można zintegrować doświadczenie, tak aby nie rządziło już teraźniejszością.

W ujęciu Gabora Matégo i współczesnej psychotraumatologii proces zdrowienia opiera się na kilku filarach.

1. Od diagnozy do ciekawości: „Co się ze mną stało?” zamiast „Co jest ze mną nie tak?”

Maté zachęca, aby patrzeć na objawy (uzależnienia, zaburzenia lękowe, autoagresję, somatyzację) jako na adaptacje, które kiedyś pomagały przetrwać, a dziś niosą koszt. To przesunięcie z „wstydu i winy” do „zrozumienia i empatii” jest fundamentem zmiany.

 Pytanie kluczowe brzmi

„Jak to, co przeżyłem/am, ukształtowało mój układ nerwowy, moje relacje i sposób, w jaki traktuję siebie?”

2. Bezpieczeństwo i relacja

Trauma powstała w warunkach braku bezpieczeństwa – dlatego nie wyleczymy jej w izolacji. Bezpieczna, stabilna relacja (terapeutyczna, przyjacielska, partnerska) jest jednym z najsilniejszych “leków” dla układu nerwowego.

W praktyce to znaczy:

• rytmiczne, przewidywalne spotkania (np. terapia),

• obecność kogoś, kto nas słucha bez oceniania,

• możliwość mówienia “nie” i eksperymentowania z granicami,

• doświadczenie, że konflikt nie oznacza porzucenia.

To właśnie w relacji układ nerwowy uczy się na nowo, że kontakt może być bezpieczny.

3. Praca z ciałem, nie tylko z historią

Badania i praktyka kliniczna pokazują, że same rozmowy o traumie często nie wystarczą, jeśli ciało pozostaje w stanie chronicznego alarmu. Dlatego tak ważne są podejścia, które obejmują regulację somatyczną: Bessel van der Kolk, MD.+2somatopia.com+2

• EMDR, somatic experiencing, sensorimotor psychotherapy (terapie traumy ukierunkowane na ciało),

• uważność osadzona w ciele (mindfulness, body scan, praca z oddechem),

• joga, taniec, łagodny ruch, praca z napięciami mięśniowymi,

• techniki orientowania: zauważanie otoczenia, kolorów, dźwięków, aby wracać do “tu i teraz”.

Celem nie jest “wyłączenie emocji”, tylko odzyskanie wpływu: umiejętność zauważenia, co dzieje się w ciele, i stopniowego przywracania mu poczucia bezpieczeństwa.

4. Zgoda na tempo i granice

Zdrowienie po traumie nie jest liniowe. Układ nerwowy potrzebuje:

• powolnego zbliżania się do trudnych wspomnień,

• przerw na odpoczynek i integrację,

• budowania zasobów (bezpieczne osoby, miejsca, czynności) przed wchodzeniem w najtrudniejsze treści.

Przyspieszanie procesu na siłę często kończy się retraumatyzacją. Paradoksalnie – im więcej łagodności, tym głębsza możliwa zmiana.

4. Podział

Rozróżniamy dwa rodzaje traumy,

• Trauma typu I (Type I trauma) czyli Pojedyncze, nagłe, ekstremalne zdarzenie, Np. wypadek, napad, gwałt, katastrofa.
• Trauma typu II (Type II trauma) czyli Długotrwałe, powtarzające się, często interpersonalne. Np. wieloletnia przemoc domowa, chroniczne znęcanie się, długotrwałe wykorzystywanie seksualne.

Często osoba która doświadcza traumy ma zwykłe uporządkowane życie. I następuje zmiana, utrata bezpieczeństwa. Doświadczenia bezpośredniego zagrożenia życia / integralności np. przemoc fizyczna, seksualna, świadkowanie przemocy, wojna, napad, itp. albo związana z wychowaniem czyli brak bodźców, opieki, wsparcia emocjonalnego, zaniedbanie, instytucjonalizacja. Fizyczne, emocjonalne, seksualne wykorzystanie. Zaniedbanie (fizyczne, emocjonalne). Ekspozycja na uzależnienia, chorobę psychiczną, przemoc, separację rodziców.

5. Mnie to przecież nie dotyczy - sprawdź może?

Podzieliłam traumy na następujące kategorie:

1. Przemoc domowa z np. fizycznym znęcaniem się nad dzieckiem, brak opieki, przemoc seksualna, gwałt, molestowanie, zły wzrok (w kierunku piersi) komentarze „ciotek/wujków”, podszczypywanie itd.)

2. Trauma wojenna - uchodźctwo, gwałty, zagrożenie życia, przemoc wojskowa, przemoc socjalna

3. Trauma medyczna - obecność na OPIM, wypadek komunikacyjny, Inwazyjne lub traumatyczne procedury medyczne, długotrwałe leczenie np. onkologia, kardiochirurgia, transplantologia.

4. Trauma około urodzinowa - Traumatyczny poród (zagrożenie życia matki/dziecka, przemoc,brak zgody w procedurach, brak omówienia na czym będą polegały zabiegi  szczególnie przy pierszym zabiegu z danej kategorii). Trauma partnera świadkującego dramatycznemu porodowi.

5. Trauma zawodowa -  Policjanci, strażacy, ratownicy medyczni, koronerzy, prokuratorzy, prawnicy - Wtórna trauma osób pomagających. Objawy zbliżone do PTSD u osób pośrednio narażonych na traumę (słuchanie relacji pacjentów, oglądanie materiałów dowodowych, itp.)

6. Trauma szkolna - Chroniczne upokarzanie, publiczne zawstydzanie, „shaming” (również online), body shaming, victim blaming. Silnie powiązane z mechanizmami wstydu, dysocjacji, zaburzeń osobowości. Wielokrotne prześladowanie rówieśnicze offline i online. Silnie powiązane z depresją, zrachowaniami samobójczymi, z nieprawidłowym obrazem siebie.

Myślę że można wymieniać dłużej.

6.Zaburzenia związane z traumą – klasyfikacje DSM-5 / ICD-11

Tu mówimy już nie o „rodzajach traumy” jako wydarzeniu, ale o diagnozach psychiatrycznych zależnych od traumy:

• Posttraumatic Stress Disorder (PTSD) – klasyczne zaburzenie poekspozycyjne (flashbacki, unikanie, nadmierne pobudzenie, negatywne zmiany w myśleniu i nastroju).Cambridge University Press & Assessment+1

• Complex PTSD (CPTSD) – w ICD-11 osobna jednostka z dodatkowymi objawami: zaburzenia regulacji afektu, negatywny obraz siebie, chroniczne trudności relacyjne.ScienceDirect+3UK Trauma Council+3phoenixaustralia.org+3

• Acute Stress Disorder (ASD) – objawy podobne do PTSD, ale w pierwszym miesiącu po urazie.

• Prolonged grief disorder / persistent complex bereavement – żałoba patologiczna, często rozumiana jako specyficzny wariant reakcji potraumatycznej na utratę.

• Adjustment disorders – reakcje na stresory niekoniecznie spełniające kryterium zdarzenia traumatycznego, ale klinicznie istotne.

• Dissociative disorders (szczególnie DID) – w literaturze silnie powiązane z ciężką, przewlekłą traumą interpersonalną w dzieciństwie

• Koncepcja Bessela van der Kolka i zespołu: chroniczna interpersonalna przemoc / zaniedbanie od wczesnego dzieciństwa → propozycja diagnozy Developmental Trauma Disorder (DTD).

• Childhood Trauma / Adverse Childhood Experiences (ACE)

Dotykam Ciała i Ducha

Coaching, Energoterapia, Wsparcie, Szkolenia, Rozwój, Dotyk

Do stworzenia strony wykorzystano kreator stron www WebWave

Masaż, Reiki, Energoterapia, Tantra, Rozbrajanie Lingama/Yoni, TAO, Medycyna Fantomowa, PeLoHa

Ilona Malicka

Dotykam Ciała i Ducha 

 +48 502 599 739        dotykamcialaiducha@gmail.com  ul. Filtrowa 83 02-055 Warszawa